window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-10827022417'); (function(w,d,s,l,i){w[l]=w[l]||[];w[l].push({'gtm.start': new Date().getTime(),event:'gtm.js'});var f=d.getElementsByTagName(s)[0], j=d.createElement(s),dl=l!='dataLayer'?'&l='+l:'';j.async=true;j.src= 'https://www.googletagmanager.com/gtm.js?id='+i+dl;f.parentNode.insertBefore(j,f); })(window,document,'script','dataLayer','GTM-N8327BQ');
×
Co to jest konflikt serologiczny i kiedy może wystąpić?

Jeśli planujesz ciążę, z pewnością zastanawiasz się, czy może u Ciebie wystąpić konflikt serologiczny. Jego pojawienie się jest bardzo niebezpieczne, gdyż może pojawić się wówczas choroba hemolityczna noworodków - schorzenia zagrażającego życiu dziecka. Czy wiesz, po kim dziecko dziedziczy grupę krwi i w jakiej sytuacji powstaje konflikt serologiczny, czyli nieprawidłowa reakcja immunologiczna organizmu? Sprawdź, czy w Twoim przypadku istnieje ryzyko konfliktu serologicznego i co trzeba zrobić, by zapobiec możliwym powikłaniom zdrowotnym.

Grupa krwi a ciąża

Aby zrozumieć, czym jest konflikt serologiczny, należy najpierw powiedzieć nieco o grupach krwi i ich dziedziczeniu. Wyróżnia się 4 grupy krwi: A, AB, B oraz O. Grupa krwi to zestaw antygenów znajdujących się na powierzchni krwinek czerwonych. Jeśli masz grupę krwi A (najczęściej spotykana grupa krwi w populacji), na Twoich erytrocytach znajdują się antygeny typu A, natomiast w osoczu krążą przeciwciała anty B. Analogicznie u osoby z grupą krwi B znajdują się antygeny typu B, a w osoczu krążą przeciwciała anty-A. Jeśli jesteś posiadaczką krwi AB, masz antygeny A i B, natomiast nie masz przeciwciał. W przypadku grupy krwi 0 nie występują ani antygeny typu A ani B, natomiast w osoczu znajdują się przeciwciała anty-A i anty-B.

Po kim dziecko dziedziczy grupę krwi?

Oczywiście po obojgu rodziców. Dziedziczenie wygląda następująco:

  • jeśli oboje z partnerem macie grupę krwi 0, dziecko będzie miało grupę krwi 0;
  • jeśli masz grupę krwi 0, a Twój partner A, dziecko może mieć grupę krwi 0 lub A;
  • jeśli masz grupę krwi 0, a Twój partner B, dziecko może mieć grupę krwi 0 lub B;
  • jeśli masz grupę krwi 0, a Twój partner AB, dziecko może mieć grupę krwi A lub B;
  • jeśli oboje z partnerem macie grupę krwi A, dziecko może mieć grupę krwi A lub 0;
  • jeśli masz grupę krwi A, a Twój partner B, dziecko może mieć grupę krwi 0, A, B lub AB;
  • jeśli masz grupę krwi A, a Twój partner AB, dziecko może mieć grupę krwi A, B lub AB;
  • jeśli oboje z partnerem macie grupę krwi B, dziecko może mieć grupę krwi 0 lub B;
  • jeśli masz grupę krwi B, a Twój partner AB, dziecko może mieć grupę krwi A, B lub AB;
  • jeśli oboje z partnerem macie grupę krwi AB, dziecko może mieć grupę krwi A, B lub AB.

Oprócz wymienionych antygenów na krwinkach obecny jest również układ grupowy Rh. W jego obrębie znajduje się aż 49 antygenów, wśród których najistotniejszym jest antygen D. Jeśli antygen D jest obecny na powierzchni erytrocytów, wówczas osoba jest Rh dodatnia (Rh+). Osoba nie posiadająca antygenu Rh jest Rh ujemna (Rh-). Aż 80-85% osób posiada antygen D. To właśnie wiedza o czynniku Rh jest istotna dla kobiet, które chcą zajść w ciążę. Jeśli bowiem między partnerami wystąpi niezgodność w zakresie czynnika RH, pojawia się tzw. konflikt serologiczny.

Kiedy jest konflikt serologiczny?

Już prawdopodobnie domyślasz się, kiedy jest konflikt serologiczny. Konflikt może wystąpić, gdy Ty masz krew Rh- a ojciec Twojego dziecka Rh+. Jeśli masz grupę krwi Rh+ bądź gdy oboje z partnerem macie grupę krwi Rh- możecie być spokojni – do konfliktu serologicznego nie dojdzie.

Co to jest konflikt serologiczny?

Wiesz już, kiedy jest konflikt serologiczny, ale czym on tak naprawdę jest? Gdy masz grupę krwi Rh- nie posiadasz na powierzchni krwinek antygenu D. Jeśli dziecko odziedziczy po ojcu grupę krwi Rh+, Twój organizm rozpozna odmienny układ Rh i zacznie wytwarzać specyficzne przeciwciała skierowane przeciwko antygenowi D znajdującemu się na erytrocytach. Ale uwaga! W przypadku pierwszej ciąży nie jesteś zagrożona wystąpieniem konfliktu serologicznego, pod warunkiem, że nie przeprowadzano u ciebie np. inwazyjnych badań prenatalnych, nie występowały krwawienia, nie doszło do poronienia bądź ciąży pozamacicznej. We wszystkich tych przypadkach istnieje bowiem ryzyko, że przeciwciała zostały już wytworzone i są obecne.

A dlaczego poza wymienionymi sytuacjami w pierwszej ciąży nie dochodzi do konfliktu serologicznego? Otóż erytrocyty nie przenikają przez łożysko, a kontakt z krwią dziecka ma miejsce dopiero w czasie porodu. Wtedy to w organizmie powstają przeciwciała, które będą już obecne w każdej kolejnej ciąży.

Konflikt serologiczny objawy

Konflikt serologiczny, potocznie określany też jako konflikt krwi, polega na tym, że wytworzone w organizmie kobiety przeciwciała anty-D przenikają do krwioobiegu płodu i niszczą jego czerwone krwinki. Kobieta może w tym czasie nie odczuwać żadnych dolegliwości. Wyjątkiem jest rozwój wielowodzia, który objawia się powiększonym obwodem brzucha. U płodu natomiast dochodzi do hemolizy krwinek czerwonych. Choroba hemolityczna noworodków powoduje żółtaczkę - uszkodzone krwinki uwalniają bilirubinę, czyli żółty barwnik, który może zabarwić wody płodowe. Objawy żółtaczki widoczne są dopiero po narodzinach dziecka. W badaniu USG płodu widoczna jest powiększona wątroba i śledziona. Ponadto dochodzi do niedokrwistości, która w ciężkich przypadkach może wywołać obrzęk płodu, przewlekłe niedotlenienie, niewydolność serca i układu oddechowego, uszkodzenie narządów, a nawet śmierć płodu.

Konflikt krwi – rozpoznanie i diagnostyka


W diagnostyce konfliktu serologicznego wykonuje się:

  • oznaczenie grupy krwi matki (układ AB oraz Rh) – zgodnie ze standardem opieki okołoporodowej każda kobieta w ciąży powinna mieć oznaczoną grupę krwi około 10. tygodnia ciąży;
  • wykonanie badań serologicznych - oznaczenie we krwi matki przeciwciał przeciwko antygenom krwinkowym dziecka;
  • u kobiety z grupą krwi Rh- i brakiem przeciwciał badanie przeciwciał powtarza się dwukrotnie: pierwszy raz pomiędzy 21. a 26. tygodniem ciąży oraz drugi raz pomiędzy 27. a 32. tygodniem ciąży;
  • u kobiety, u której występują przeciwciała, wykonuje się badanie rodzaju i miana przeciwciał anty-D.

Konflikt serologiczny – leczenie

W terapii konfliktu serologicznego stosuje się leczenie wewnątrzmaciczne polegające na transfuzji krwi. W przypadku noworodków urodzonych z chorobą hemolityczną żółtaczkę noworodkową leczy się fototerapią, światłem niebieskim lub białym. Leczenie fototerapią jest skuteczne i można stosować je już od urodzenia. Niemowlętom z niedokrwistością podaje się wysokie dawki immunoglobulin. Noworodki z obrzękiem wymagają leczenia niewydolności krążenia, mechanicznej wentylacji i transfuzji wymiennej.

Konflikt serologiczny - profilaktyka śródciążowa

Jeszcze kilkanaście lat temu konflikt krwi był poważnym problemem medycznym. Na szczęście dzięki skutecznym działaniom immunoprofilaktycznym można uniknąć niebezpiecznych następstw niezgodności serologicznej. W ramach profilaktyki śródciążowej kobietom Rh ujemnym, u których nie występują przeciwciała anty-D podaje się immunoglobuliny anty-D między 28. A 30. tygodniem ciąży. Druga dawka podawana jest do 72 godzin po porodzie dziecka z grupą krwi Rh+. Immunoglobuliny podaje się także po poronieniu, zabiegu usunięcia ciąży pozamacicznej, po obfitym krwawieniu oraz przeprowadzonej inwazyjnej diagnostyce.

Wiesz już, co to jest konflikt serologiczny i po kim dziecko dziedziczy grupę krwi, a także jakie działania są podejmowane by nie rozwinęła się choroba hemolityczna noworodków? Mamy nadzieję, że nasz artykuł dal odpowiedź na wszystkie nurtujące cię pytania. Po więcej informacji zapraszamy do naszych pozostałych wpisów blogowych.

Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 07:00 do 15:00

Kontakt

WIOSENNA PROMOCJA %% Rabaty do -60%