window.dataLayer = window.dataLayer || []; function gtag(){dataLayer.push(arguments);} gtag('js', new Date()); gtag('config', 'AW-10827022417'); (function(w,d,s,l,i){w[l]=w[l]||[];w[l].push({'gtm.start': new Date().getTime(),event:'gtm.js'});var f=d.getElementsByTagName(s)[0], j=d.createElement(s),dl=l!='dataLayer'?'&l='+l:'';j.async=true;j.src= 'https://www.googletagmanager.com/gtm.js?id='+i+dl;f.parentNode.insertBefore(j,f); })(window,document,'script','dataLayer','GTM-N8327BQ');
×
Jakie badania lekarskie należy wykonać w czasie ciąży?

Ciąża to czas, w którym szczególnie ważne jest stałe monitorowanie stanu zdrowia kobiety i rozwijającego się w jej organizmie płodu. Regularne wizyty ginekologiczne oraz wykonywanie odpowiednich dla danego etapu ciąży badań zapewnia prawidłowy przebieg ciąży oraz pozwala na szybkie rozpoznanie nieprawidłowości i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Sprawdź, jakie są obowiązkowe i dodatkowe badania w ciąży i kiedy się je wykonuje.

Jakie badania należy wykonać w ciąży?

Profilaktyczne badania w ciąży - dlaczego są tak istotne?

W czasie ciąży w organizmie kobiety zachodzi szereg zmian mających na celu rozwój powstałego zarodka i przygotowanie go do przyjścia na świat. Z tego względu przyszła mama powinna zostać otoczona jak najlepszą opieką medyczną. Przestrzeganie harmonogramu badań ciążowych rekomendowanych przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników umożliwia stałą kontrolę stanu zdrowia mamy i dziecka. Wczesne wykrycie chorób ogranicza ryzyko powstawania wad i powikłań ciąży. 

Dzięki poddawaniu się regularnym badaniom ginekolog ma dostęp do całej historii przebiegu ciąży. Kobieta w ciąży narażona jest na częste infekcje układu oddechowego i dróg moczowych, pojawienie się cukrzycy ciążowej czy nieprawidłowych stężeń hormonów. Zagrożeniem jest także konflikt serologiczny, czyli niezgodność w układzie Rh pomiędzy płodem a matką. Działania profilaktyczne i prewencyjne mają więc za zadanie chronić matkę i dziecko.

Lista badań w czasie ciąży opracowana jest w formie kalendarza badań. Poszczególne rodzaje badań przypadają na konkretne etapy ciąży. Najwięcej testów czeka kobietę w pierwszym trymestrze ciąży, ponieważ ich celem jest wczesne wykrycie zagrożeń i wyeliminowanie ich.

Badania w pierwszym trymestrze ciąży

Jeśli podejrzewasz ciążę i na teście ciążowym zobaczyłaś dwie kreski, a przy tym nie wystąpiła u Ciebie miesiączka w planowanym terminie, powinnaś udać się do lekarza. Ciążę potwierdza się wykonując badanie ultrasonograficzne oraz oznaczenie poziomu gonadotropiny kosmówkowej. Lekarz określi też przybliżony termin porodu, obliczając go na podstawie dnia wystąpienia ostatniej miesiączki.

Na początku ciąży wykonuje się ogólne badanie podmiotowe i przedmiotowe, w tym pomiar masy ciała i wzrostu, badania osłuchowe serca, pomiar ciśnienia tętniczego krwi oraz badanie piersi. Zaleca się, aby pierwsza wizyta odbyła się między 7. a 8. tygodniem ciąży (do 10. tygodnia ciąży). W czasie badania ginekologicznego lekarz ocenia drogi rodne kobiety oraz wykonuje badanie cytologiczne polegające na wprowadzeniu do pochwy wziernika i pobranie materiału z szyjki macicy.

Obowiązkowo zleca się badania:

  • grupy krwi i Rh;
  • przeciwciał odpornościowych czyli odczynu Coombsa;
  • przeciwciał przeciwko toksoplazmozie IgG i IgM oraz przeciwko różyczce;
  • morfologię krwi;
  • badanie ogólne moczu;
  • badanie stężenia glukozy we krwi na czczo;
  • VDRL - test przesiewowy na kiłę.

Pierwsza wizyta z reguły jest najdłuższa, a kolejne odbywają się średnio co cztery tygodnie. Oprócz podstawowych badań na początku ciąży warto oznaczyć również poziom TSH oraz odbyć wizytę konsultacyjną u stomatologa.

Między 11. a 14 tygodniem ciąży zostają powtórzone badania podstawowe i przeprowadzane jest obowiązkowe badanie ultrasonograficzne. Za pomocą USG ocenia się budowę płodu oraz określa czas trwania ciąży. Zalecane jest także badanie ogólne moczu oraz badanie w kierunku wad uwarunkowanych genetycznie. W tym celu wykonuje się test podwójny PAPP-A+βHCG. Jest on refundowany przez NFZ dla kobiet w wieku powyżej 35 lat oraz w przypadku, gdy:

  • w poprzedniej ciąży wystąpiły u płodu zaburzenia chromosomowe;
  • u ojca lub matki dziecka występują strukturalne aberracje chromosomowe;
  • istnieje ryzyko urodzenia dziecka obciążonego chorobą uwarunkowaną jednogenowo lub wieloczynnikowo.

Badania w drugim trymestrze ciąży

W 15.-20. tygodniu ciąży ponownie wykonuje się morfologię krwi oraz badanie ogólne moczu. Ponadto sprawdza się obecność lub brak przeciwciał anty-Rh. Nieobowiązkowym badaniem jest test potrójny - βHCG, Estriol, AFP oceniający ryzyko wad płodu, w tym zespołu Downa, zespołu Edwardsa i otwartych wad cewy nerwowej.

Ważnym badaniem w drugim trymestrze ciąży jest pomiar stężenia glukozy, który pozwala na wykrycie cukrzycy ciążowej. Po doustnym podaniu 75 gramów glukozy oznacza się tzw. krzywą cukrową, a pomiary dokonuje się na czczo oraz w 1. i 2. godzinie po wypiciu roztworu. Badanie należy wykonać pomiędzy 24. a 28. tygodniem ciąży.

W 21-26. tygodniu ciąży obowiązkowo wykonuje się również badanie USG oraz badanie ogólne moczu. Jeśli kobieta miała w I trymestrze ujemny wynik w kierunku toksoplazmozy, badanie to powtarza się.

Badania w trzecim trymestrze ciąży

Trzeci trymestr ciąży to czas, kiedy lekarz powinien przekazać pacjentce informacje o przebiegu porodu oraz przygotowaniu do połogu i karmienia piersią. Ponownie wykonuje się badanie krwi i moczu, badanie USG oraz badanie przeciwciał odpornościowych. Między 28. a 30. tygodniem ciąży kobietom Rh ujemnym bez przeciwciał anty-D podaje się immunoglobulinę anty-D, która zapobiega pojawieniu się konfliktu serologicznego.

W III trymestrze regularnie dokonuje się oceny czynności pracy serca płodu. Między 33. a 37. tygodniem ciąży zaleca się dodatkowo wykonać posiew w kierunku paciorkowców B-hemolizujących. Bakterie te często kolonizują drogi rodne kobiet i mogą być przyczyną sepsy u noworodków. W 38.-39. tygodniu ciąży po raz kolejny wykonuje się badania ogólne i przedmiotowe oraz badanie położnicze. Po 40. tygodniu ciąży wskazane jest wykonanie badania ultrasonograficznego z oceną masy płodu oraz badania KTG czyli oznaczenia czynności serca płodu i czynności skurczowej macicy.

Dlaczego wykonuje się aż tyle badań w ciąży?

Każde z badań przeprowadzanych w czasie ciąży może pomóc w identyfikacji nieprawidłowości zachodzących w organizmie kobiety i/lub płodu. Podstawowe badanie, jakim jest morfologia krwi pozwala na wykrycie anemii i różnych zaburzeń hematologicznych. Za pomocą badania moczu ocenia się pracę nerek oraz wykrywa infekcje układu moczowego. Badanie glukozy umożliwia rozpoznanie cukrzycy ciążowej, która jest czynnikiem ryzyka makrosomii płodu i poronienia. Dzięki identyfikacji nieprawidłowego poziomu cukru we krwi możliwe jest wprowadzenie odpowiedniej diety lub w razie potrzeby wstrzyknięć insuliny normalizujących stężenie glukozy.

Bardzo duże znaczenie odgrywa także potwierdzenie grupy krwi kobiety oraz czynnika Rh, ponieważ w wyniku konfliktu serologicznego u noworodka może rozwinąć się choroba hemolityczna. Równie istotne jest wykrycie przeciwciał obecnych w organizmie po przebytych infekcjach oraz oznaczenie poziomu TSH umożliwiające diagnostykę w kierunku chorób tarczycy.

Bibliografia:

  1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu.
  2. Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym (2 grudnia 2011).
Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 07:00 do 15:00

Kontakt

WIOSENNA PROMOCJA %% Rabaty do -60%