Nie taki poród straszny, jakim go malują?

Poród to moment przełomowy w życiu każdej mamy. Jest to jednocześnie zakończenie niezwykłego okresu, jakim jest ciąża, obfitującego w przygotowania do przyjęcia na świecie małego człowieka oraz początek nowej życiowej roli, przynoszącej wiele radości i satysfakcji. Wielu kobietom poród siłami natury kojarzy się jednak bardziej z ogromnym bólem, strachem i licznymi zagrożeniami. Czy porodu faktycznie należy się bać?

Nie będziemy oszukiwać — poród siłami natury jest bolesny. Co więcej, ludzki poród jest najbardziej skomplikowanym z porodów w całym królestwie zwierzęcym. Dlaczego? Jest to związane z ewolucją naszego gatunku.

Rozwój ludzkości na przestrzeni milionów lat powodował różnego rodzaju zmiany w wyglądzie człowieka. Naukowcy przyznają, że jednym z głównych aspektów promowanych przez ewolucję jest inteligencja — jej rozwój idzie w parze ze wzrostem wielkości mózgu w stosunku do wielkości ciała. To właśnie ta proporcja wyróżnia nas na tle pozostałych ziemskich gatunków. Wielkość tego najważniejszego narządu wpływa również na wielkość samej głowy.

Nasza ewolucja napotkała jednak przeszkodę w postaci kobiecej miednicy, przez którą podczas porodu przejść musi główka dziecka. To właśnie dlatego porody są tak bolesne i skomplikowane. Na szczęście ten sam rozwój ewolucyjny, a co za nim idzie, rozwój technologii i medycyny spowodował, że człowiek szukał rozwiązań jak ów proces ułatwić i sprawić aby stał się bezpieczniejszy.

Tak oto w dzisiejszych czasach rodząca kobieta ma do dyspozycji wiele rozwiązań ułatwiających przejście przez poród siłami natury bez dużego lęku, traumy i wielu niespodziewanych komplikacji. Oczywiście ryzyko powikłań zawsze istnieje — na szczęście jednak, z roku na rok ilość porodów niepomyślnie zakończonych spada.

Wśród najczęstszych komplikacji, mogących pojawić się przy porodzie zalicza się:

Poród powolny

Specjaliści wydzielają trzy etapy porodu. Gdy w pierwszym etapie obserwuje się zbyt wolne rozwieranie kanału rodnego (mniej niż pół centymetra na godzinę po przynajmniej 4 godzinach od rozpoczęciu się porodu) lekarz może stwierdzić poród powolny. W takim przypadku konieczne może okazać się farmakologiczne lub mechaniczne przyspieszenie akcji porodowej — w tym celu stosuje się np. czopki dopochwowe z prostaglandyną, kroplówkę lub zastrzyk oksytocyny. W celu przyspieszenia porodu wykorzystywany jest także zabieg amniotomii, czyli przebicia błon płodowych.

Ciężarna może również spróbować w naturalny sposób przyspieszyć poród powolny — wykonując proste ćwiczenia, np. taniec lub nawet krótki spacer. W takim przypadku pomóc może również relaks — rozmowa z bliskimi, ciepły prysznic.

Wycieńczenie porodowe

Gdy pierwsza lub druga faza porodu przedłuża się wzrasta ryzyko tzw. wycieńczenia porodowego. Jest to stan, w którym u płodu może dojść do zaburzeń przepływu pępowinowego oraz zaburzeń akcji serca i niedotlenienia wewnątrzmacicznego. Dlatego też wycieńczenie porodowe jest dla rodzącego się dziecka bardzo niebezpieczne i w razie wystąpienia takich zmian wymagane jest podjęcie szybkich działań mających na celu przyspieszenie porodu. Lekarz może podjąć decyzje o zakończeniu ciąży cesarskim cięciem, lub gdy jest już na nie za późno może użyć kleszczy lub próżnociągu. Oba sposoby pomocy kobiecie rodzącej używane są także w przypadku, gdy rodząca w czasie długiego i trudnego porodu nie ma już siły przeć.

Kolizja pępowinowa

Kolizja pępowinowa to dość częste powikłanie porodu, choć zdarza się także jeszcze w czasie ciąży. Jednym z najczęstszych powikłań porodowych jest kolizja pępowinowa, która zdarzyć się może już w czasie trwania ciąży. Ma ona miejsce gdy pępowina owinie się wokół szyi dziecka, lub jest zbyt silnie uciskana. Pępowina ma za zadanie dostarczać dziecku tlen i składniki odżywcze, dlatego, kiedy przepływ przez nią jest zaburzony, stanowi to ogromne niebezpieczeństwo dla dziecka — kolizja pępowinowa może doprowadzić do niedotlenienia noworodka i groźnych dla jego zdrowia i życia zaburzeń.

Jeśli pępowina owinięta wokół szyi zostanie zauważona w porę, często wystarczy delikatnie ją przesunąć ponad główką dziecka. W innych przypadkach konieczne może okazać się jej przecięcie przed zakończeniem porodu, a nawet cesarskie cięcie. Na szczęście jeśli interwencja lekarzy jest szybka i profesjonalna, jest duża szansa, że dziecku nic nie będzie i w skali Apgar otrzyma takie same wyniki, jak dzieci urodzone bez powikłań. W przypadku, gdy niedotlenienie okołoporodowe wystąpiło lecz było krótkotrwałe, lekarz wspomaga dotlenienie dziecka po urodzeniu za pomocą maski tlenowej, intubacji, respiratora.