×
Twoje maleństwo przyszło na świat. Część 1. Procedury i badania noworodka po porodzie.

Jeśli spodziewasz się dziecka, z pewnością doskonale wiesz, co czeka Cię w czasie porodu. Ale czy zastanawiałaś się nad tym, jak będą wyglądać pierwsze chwile po narodzinach maleństwa, kiedy trafi już ono w twoje objęcia? Z dzisiejszego wpisu dowiesz się m.in. jakie są rutynowe badania, którym poddawany jest noworodek, czy malucha myje się tuż po porodzie oraz kiedy odcina się pępowinę. 

Co dzieje się z noworodkiem tuż po narodzinach?

Poród to ostatnia prosta, którą musisz pokonać, aby przywitać na świecie swoją pociechę. W końcu nadszedł ten oczekiwany dzień i spoglądasz na nowo narodzone dziecko. Szpital jest bardzo dobrze przygotowany na przyjęcie noworodka - personel medyczny postępuje zgodnie z procedurami, dlatego możesz być spokojna, że stan zdrowia twojego dziecka zostanie szczegółowo oceniony. 

Tuż po narodzinach wokół nadgarstków rąk lub nóg noworodka zakłada się opaski z danymi osobowymi, w tym imieniem i nazwiskiem matki, płcią dziecka oraz datą i godziną narodzin. Informacje zawarte na opaskach powinny być przeczytane na głos przez personel medyczny, a następnie potwierdzone przez matkę. Maluszek jest wycierany, co zapobiega jego wychłodzeniu. Teraz nadchodzi czas, który jest zarezerwowany tylko dla ciebie i twojego malca. Zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej, po porodzie siłami natury każda kobieta ma prawo do 2-godzinnego kontaktu z noworodkiem. Jest to tzw. kontakt skóra do skóry (skin to skin - STS) i polega on na przyłożeniu dziecka do nagiej skóry matki. 

Pępowina przecinana jest, gdy ustanie w niej tętno, nie wcześniej niż minutę po porodzie. Zazwyczaj ma to miejsce do 3-5 minut po narodzinach. Z tętnicy pępowinowej pobiera się krew, która zostanie potem wykorzystana do badania gazometrii, a na kikucie pępowinowym umieszcza się jałowy zacisk. Procedura odpępowienia odbywa się na brzuchu mamy.

Pierwsze spotkanie z dzieckiem - kontakt “skóra do skóry”

W przypadku gdy maluch urodził się o czasie i jest zdrowy kluczowym działaniem jest umożliwienie mu bezpośredniego kontaktu z mamą. Przyłożenie noworodka do nieosłoniętej skóry matki jest priorytetem, ponieważ nie tylko zapewnia dziecku poczucie bezpieczeństwa, ale i pozwala na kolonizację skóry naturalną florą bakteryjną. Korzyści z bezpośredniego kontaktu dziecka i matki jest znacznie więcej. Dzięki STS:

  • noworodek otrzymuje siarę, czyli pierwsze mleko matki, które zawiera przeciwciała odpornościowe oraz bifidobakterie;
  • dziecko czuje zapach i ciepło matki, dzięki czemu uspokaja się i łatwiej adaptuje się do nowego środowiska;
  • bliskość z dzieckiem wpływa na uwalnianie u matki hormonu oksytocyty, który prowadzi do obkurczenia się macicy i szybszego porodu łożyska;
  • budowana jest więź między matką a dzieckiem;
  • maluch uczy się efektywnego ssania;
  • zostaje pobudzona laktacja;
  • wspiera się rozwój fizyczny i emocjonalny noworodka;
  • kobiety mają lepszy nastrój, zmniejsza się też ryzyko depresji poporodowej.

Zdarzają się sytuacje, w których kontakt skóra do skóry jest opóźniony lub niemożliwy. Zalicza się tu ciężki stan matki i komplikacje zdrowotne w postaci krwotoków czy stanu przedrzucawkowego, a także przedwczesny poród i konieczność umieszczenia noworodka w inkubatorze. Poród przez cesarskie cięcie i zastosowane w nim znieczulenie ogólne wymaga wstrzymania się z przystawieniem dziecka do klatki piersiowej matki do czasu, aż kobieta będzie zdolna do nawiązania świadomego kontaktu z noworodkiem.

Kontakt skóra do skóry to doskonały moment na pierwsze karmienie. Zaleca się, aby dziecko miało możliwość ssania piersi w ciągu pierwszych dwóch godzin po narodzinach. Nowo narodzony maluch jest aktywny i sam inicjuje poszukiwanie piersi, ponieważ rodzi się z tzw. odruchem szukania. Pierwsze mleko mamy nazwane jest siarą. Jego skład znacząco różni się od mleka wydzielanego w kolejnych tygodniach i miesiącach laktacji. Siara jest gęsta i żółtawa, zawiera znaczną ilość składników odpornościowych, tłuszczów i białek.

Badanie noworodka - ocena w skali Apgar

W 1. i 5. minucie po narodzinach przeprowadza się wstępną ocenę stanu zdrowia noworodka. Do tego celu wykorzystuje się skalę Apgar, za pomocą której można określić 5 podstawowych parametrów: zabarwienie skóry, pracę serca, odruchy, napięcie mięśni oraz oddychanie. Dziecko otrzymuje punkty w skali od 0 do 10. Za każdy oceniany parametr można przyznać od 0 do 2 punktów. Na bardzo dobry stan dziecka wskazuje 10 punktów. Otrzymanie 8-9 punktów oznacza stan dobry, 4-7 punktów stan średni i potrzebę monitorowania noworodka, a 1-3 punkty stan zły i konieczność reanimacji.

Maksymalną liczbę punktów otrzymuje noworodek, który:

  • ma różową skórę;
  • jego puls przekracza 100 uderzeń na minutę;
  • reaguje na bodźce - kicha, kaszle lub płacze po łaskotaniu stóp lub włożeniu cewnika do nosa;
  • ma prawidłowe napięcie mięśniowe badane za pomocą zginania i prostowania nóżek i rączek;
  • tuż po porodzie głośno krzyczy lub płacze.

Warto wspomnieć o tym, że skala Apgar nie powinna być stosowana do oceny parametrów życiowych wcześniaków, ponieważ nie odzwierciedla dobrze ich stanu zdrowia. Niższa punktacja uzyskana w skali Apgar przez przedwcześnie urodzone dzieci wynika z niedojrzałości ich organizmów i nie zawsze oznacza niedotlenienie organizmu.

Wkrótce po porodzie noworodek jest również ważony i mierzony. Ocenia się nie tylko długość ciała, ale i obwód główki, klatki piersiowej i brzucha. Następnie neonatolog dokładnie bada całe ciało dziecka, w tym kręgosłup, stawy i narządy rozrodcze. Sprawdzane są także odruchy noworodkowe:

  • odruch ssania i połykania,
  • odruch szukania,
  • odruch Moro,
  • odruch chwytny,
  • odruch pełzania i chodzenia.

Kąpanie noworodka - czy jest konieczne tuż po porodzie?

Natychmiast po narodzinach noworodek jest osuszany, co zapobiega jego wychłodzeniu. W wielu szpitalach wkrótce po porodzie dziecka odbywa się również jego kąpiel, jednak istnieją powody na to, że działanie to warto odwlec w czasie. Ma to związek m.in z mazią płodową, czyli lepką, białą substancją, którą pokryty jest przychodzący na świat maluch. Jest ona uznawana za barierę immunologiczną, dlatego może chronić noworodka przed zakażeniami szpitalnymi.

Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje, aby wykonanie pierwszej kąpieli zostało opóźnione do 6 godzin po porodzie, jeśli tylko maź pokrywająca dziecko jest czysta. Z przypadku obecności w mazi kału lub krwi, kąpiel powinna być wykonana jak najszybciej.

Procedury medyczne przeprowadzane po narodzinach dziecka

Do 6 godzin po porodzie każdy noworodek otrzymuje dożylnie witaminę K. Ma to na celu zapobieganie groźnym krwawieniom, które mogą pojawić się w wyniku niedoboru tej witaminy w najbliższych tygodniach życia. W pokarmie kobiecym witamina K występuje w śladowych ilościach, a układ pokarmowy noworodka nie zawiera jeszcze odpowiedniej flory bakteryjnej, która ją produkuje. Podanie witaminy K jest więc działaniem profilaktycznym chroniącym przed wystąpieniem choroby krwotocznej noworodków.

W ciągu pierwszych 24 godzin dziecku wstrzykuje się domięśniowo szczepionkę przeciwko WZW typu B oraz do 72 godzin szczepionkę przeciwko gruźlicy. Ponadto u noworodków wykonuje się przesiewowe testy w kierunku:

  • fenyloketonurii (PKU),
  • wrodzonej niedoczynności tarczycy (WNK),
  • mukowiscydozy (CF)
  • rzadkich wad metabolizmu.

Przeprowadzana jest także bezbolesna i bezpieczna kontrola słuchu. Wykonuje się dwa rodzaje testów: OAE - rejestrację otoemisji akustycznych oraz ARB - rejestrację potencjałów słuchowych. Badania te pozwalają na wykrycie wad oraz uszkodzeń słuchu.

Kontakt

Jeśli masz pytania napisz lub zadzwoń!

Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji od poniedziałku do piątku od 07:00 do 15:00

Kontakt

Majówkowa Wyprzedaż Rabaty do -60%!