Dieta mamy karmiącej piersią

Laktacja to proces wydzielania mleka, który zachodzi w gruczołach piersiowych pod koniec ciąży i po porodzie. Umożliwia on karmienie naturalne dziecka pokarmem idealnie dostosowanym do potrzeb malucha. Odpowiednio zbilansowana dieta mamy karmiącej korzystnie wpływa na jej zdrowie oraz pobudza laktację. Zastanawiasz się co jeść na laktację i jakich produktów unikać w okresie karmienia piersią? Podpowiadamy!

Czym jest laktacja? 

Słowo laktacja pochodzi od łacińskiego wyrazu ‘lactare’, który oznacza ssać, oraz rdzenia ‘lac’ tłumaczonego jako mleko. Proces wytwarzania mleka przez pęcherzyki mleczne rozpoczyna się między 16. a 22. tygodniem ciąży i jest kontynuowany przez resztę okresu ciąży i karmienia piersią. Tuż po porodzie wytwarzana jest siara - pierwsze mleko matki bogate w immunoglobuliny i czynniki wzrostu. W wyniku zmian hormonalnych zachodzących w 2-3 dobie po porodzie ilość wytwarzanego mleka znacząco wzrasta, co nazywane jest nawałem pokarmu. Ssanie piersi przez dziecko pobudza wydzielanie pokarmu i utrzymanie jego ilości na wystarczającym poziomie. Tzw. stabilizacja laktacji ma miejsce zazwyczaj między 2. a 4. tygodniem karmienia piersią.

Zalecenia żywieniowe dla kobiet karmiących

Dieta mamy karmiącej piersią nie różni się znacząco od standardowej diety osób zdrowych. Bez wskazań medycznych nie musisz stosować diety eliminacyjnej ani ograniczać podaż niektórych składników żywieniowych. Powszechnym mitem na temat diety kobiety w laktacji jest konieczność wyeliminowania z jadłospisu produktów wzdymających, w tym roślin strączkowych oraz warzyw kapustnych, które mogą przyczyniać się do powstawania u dzieci kolek. Jest to całkowicie błędne założenie, ponieważ wzdęcia powstają podczas rozkładania składników pokarmowych przez bakterie jelitowe, a gazy w żaden sposób nie przechodzą do organizmu niemowlęcia. Składniki odżywcze transportowane są do gruczołów piersiowych wraz z krwią i to z nich tworzone jest mleko kobiece. Obecność kolek u dzieci nie została w pełni wyjaśniona, ale przypuszcza się, że powstają one z powodu niedojrzałego przewodu pokarmowego.

Zdarza się, że kobiecie w laktacji odradza się jedzenia surowych warzyw i owoców, a w szczególności cytrusów. Takie zalecenie nie ma uzasadnienia zdrowotnego. Warzywa i owoce są źródłem cennych składników odżywczych i błonnika i nie mają negatywnego wpływu podczas karmienia piersią. Najlepiej jest spożywać produkty sezonowe, ponieważ młode, wiosenne warzywa szklarniowe mogą zawierać konserwanty i inne dodatki chemiczne.

A jak to jest z rybami? Podczas karmienia piersią ilość spożywanych ryb powinna być ograniczona do 2 średnich porcji tygodniowo. Ryby zawierają dużo kwasów tłuszczowych omega-3: kwasu dokozaheksaenowego (DHA) i eikozapentaenowego (EPA), które korzystnie wpływają na funkcjonowanie mózgu, układu nerwowego i układu odpornościowego. Z drugiej strony są też źródłem rtęci, stąd ograniczenia w ich spożyciu. Najwięcej rtęci znajduje się w mieczniku, rekinie i makreli królewskiej - z tych gatunków warto zrezygnować. Najmniej rtęci znajdziemy w krewetkach, śledziu, tuńczyku, pstrągu, sardynkach, łososiu, dorszu i sumie.

Pozostaje jeszcze kwestia jedzenia surowego mięsa i ryb. Jeśli mięso jest znanego pochodzenia, kobieta karmiąca może zjeść np. tatara albo sushi. Surowe ryby mogą zawierać bakterię patogenną o nazwie listeria monocytogenes, która wywołuje listeriozę. Dziecko na tę chorobę nie zachoruje, ale mama jedząca zanieczyszczone mięso już tak.

Co z alkoholem podczas karmienia naturalnego? Alkohol przenika do mleka kobiecego, ma też wpływ na spadek laktacji. Przez 6 pierwszych miesięcy karmienia piersią nie powinno się spożywać alkoholu w żadnej ilości. Oczywiście okazjonalne wypicie alkoholu nie jest zabronione, ale jeśli zostanie on wypity, czas karmienia malucha musi zostać przesunięty. Przykładowo po wypiciu 0,3 l piwa należy odłożyć karmienie na 2-3 godziny.

Podsumowując, w czasie karmienia piersią możesz jeść wszystko, byleby zachować umiar i dbać o urozmaicony jadłospis. Nie zapominaj o pełnowartościowych posiłkach bogatych w witaminy i minerały oraz piciu dużej ilości wody (co najmniej 2 litrów dziennie). Odchudzanie w czasie karmienia piersią nie jest zalecane, ponieważ może negatywnie wpłynąć na właściwości immunologiczne mleka. Na szczęście dzięki karmieniu naturalnemu kobiety fizjologicznie tracą nadmiar tkanki tłuszczowej i masa ciała stopniowo zaczyna spadać.