Dieta cukrzycowa w ciąży – co musisz wiedzieć

Czy wiesz, że cukrzyca ciążowa (GDM, gestational diabetes mellitus) występuje u 1 na 10 kobiet w ciąży? Istnieje duże ryzyko, że i u ciebie w trakcie ciąży pojawi się nieprawidłowy poziom glukozy we krwi. Na szczęście mamy też dobrą wiadomość - u 90% kobiet cukrzyca ciążowa mija po ciąży. Niemniej jednak szczególnie istotne jest szybkie wykrycie cukrzycy w ciąży i podjęcie odpowiedniego leczenia. Czym jest krzywa cukrowa w ciąży i jak ją interpretować? Na czym polega dieta cukrzycowa w ciąży? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule.

Krzywa cukrowa w ciąży - podstawa rozpoznania cukrzycy ciążowej

Właśnie zdiagnozowano u ciebie cukrzycę ciążową? Spokojnie, to nie koniec świata! U każdej kobiety w ciąży może pojawić się hiperglikemia. Do jej wykrycia służy specjalne badanie wykonywane między 24. a 28. tygodniem ciąży. Tzw. krzywa cukrowa w ciąży to doustny test obciążenia glukozą (OGTT), za pomocą którego można sprawdzić, czy organizm wydziela odpowiednią ilość insuliny w odpowiedzi na spożytą glukozę. Na czym polega badanie? Na początku oznaczany jest poziom glukozy we krwi. Następnie pacjentka proszona jest o wypicie roztworu glukozy zawierającego 75 g glukozy i 300 ml wody. Próbka do badania pobierana jest dwukrotnie – po 60 i 120 minutach od wypicia roztworu.

Krzywa cukrowa w ciąży wykonana, tylko jak zinterpretować otrzymane wyniki? Oczywiście wynik badania wyjaśni Ci lekarz, ale mimo wszystko i tak warto wiedzieć samemu, jakie są normy. Poniższa tabelka przedstawia kryteria diagnostyczne cukrzycy ciążowej. Jeśli twoje wyniki znajdują odzwierciedlenie w tych danych, oznacza to, że masz nieprawidłowy poziom glukozy.

Na czym polega dieta cukrzycowa w ciąży?

Dieta cukrzycowa w ciąży to podstawa leczenia GDM. Założeniem diety jest utrzymanie glikemii na poziomie:

• 70–90 mg/dL na czczo oraz przed posiłkami,
• < 140 mg/dL po 1 godzinie od rozpoczęcia posiłku,
• 70–90 mg/dL. między 2. a 4. godziną po posiłku.

Jak to osiągnąć? Założeniem diety cukrzycowej w ciąży jest spożywanie 40-50% węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym (IG <55), 30% białka (1,3 g/kg masy ciała) oraz 20-30% tłuszczów. Aby dostarczyć z pożywieniem energię na cały dzień i utrzymać stabilny poziom glukozy we krwi, powinnaś spożywać 6-8 posiłków w ciągu dnia, w tym 3 główne posiłki i do 5 małych przekąsek. Przerwy pomiędzy posiłkami nie powinny być dłuższe niż 2-2,5 godziny. Ostatni lekki posiłek warto zjeść 30 minut przed pójściem spać. Powinna to być przekąska węglowodanowo-białkowa, dzięki której nie będziesz odczuwać głodu w nocy, a Twój poziom glukozy rano będzie ustabilizowany. Posiłek zjedzony między godziną 22 a 22.30 zabezpieczy cię przed pojawieniem się nocnej hipoglikemii.

Węglowodany w diecie – co jeść przy cukrzycy ciążowej?

Spośród produktów węglowodanowych w diecie cukrzycowej polecane są pełnoziarniste produkty zbożowe o wysokiej zawartości błonnika. Trawienie produktów pełnoziarnistych jest wolniejsze niż produktów przetworzonych; również glukoza trafia do krwioobiegu wolniej, co nie wywołuje nagłych skoków insuliny. Poza tym produkty z pełnego ziarna mają wyższą wartość odżywczą - dostarczają więcej witamin i minerałów.

Dobre produkty węglowodanowe w cukrzycy ciążowej to:

• ciemne pieczywo z mąki z pełnego przemiału,
• grube kasze: gryczana, jęczmienna,
• brązowy ryż,
• makaron pełnoziarnisty,
• płatki zbożowe,
• otręby.

Nie musisz rezygnować z pieczywa pszennego, kaszy manny czy białego ryżu, ale te produkty jedz rzadziej. Postaraj się wyeliminować z diety barwiony karmelem chleb oraz słodycze: chipsy, cukierki, ciastka. To puste kalorie, które nie niosą ze sobą żadnych korzyści zdrowotnych. A co z owocami? Choć są one zdrowe, spożywaj je w ograniczonych ilościach, gdyż zawierają fruktozę, która ma negatywny wpływ na gospodarkę węglowodanową. Najlepiej wybierać owoce mniej dojrzałe, o niskim indeksie glikemicznym, a więc borówki, jabłka, cytrusy, truskawki, maliny, morele. Najwięcej cukrów zawierają zaś winogrona, dojrzałe banany i śliwki. Niewskazane są dżemy, konfitury i miód. Uważaj też na soki – to duża dawka cukrów prostych. Kobietom z GDM zaleca się rozcieńczanie soku wodą w stosunku 1:1. Zamiennikiem dla cukru stołowego mogą być słodziki, z wyjątkiem sacharyny.

Produkty białkowe w diecie cukrzycowej

Na śniadanie do kanapki z pełnoziarnistego pieczywa dołącz chudą wędlinę, jajko lub ser twarogowy. Drugie śniadanie uzupełnij jogurtem, maślanką lub kefirem. Na obiad zaserwuj sobie pieczone, gotowane, duszone, grillowane mięso (indyk, cielęcina, wołowina) lub rybę. Unikaj smażenia. Niewskazane są: tłusta wieprzowina, podroby, boczek, konserwy mięsne. Jeśli lubisz mleko i produkty mleczne, nadal możesz je spożywać, ale poza I śniadaniem, gdyż w godzinach porannych szybko podnoszą stężenie glukozy we krwi.

Tłuszcz w diecie cukrzycowej w ciąży

Tłuszcze również są ważne w diecie. Dodatek białek i tłuszczy do posiłku węglowodanowego obniża ładunek glikemiczny, dzięki czemu glikemia nie wzrasta tak szybko. W codziennej diecie kobiety z cukrzycą ciążową powinny znaleźć się: np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy czy masło. Zdrowe tłuszcze dostarcza się także jedząc orzechy i ryby. Natomiast wspomniane już tłuszcze zwierzęce: mięsa i podroby muszą iść w odstawkę.

Jakie warzywa jeść w cukrzycy w ciąży?

Warzywa możesz jeść praktycznie w nieograniczonej ilości. Nie zapomnij dodawać warzyw do każdego posiłku. Pomidory, papryka, szczypiorek czy ogórek niech znajdą się na kanapkach, a surówki z marchwi, jabłka lub kapusty w obiedzie. Ziemniaki jedz w całości zamiast w formie puree, bowiem im bardziej rozdrobniony produkt, tym większy jego indeks glikemiczny. Pamiętaj o tym, że gotowane produkty mają wyższy indeks glikemiczny niż produkty świeże.

Dieta cukrzycowa w ciąży - co pić?

Nie zdziwi cię raczej informacja, że najlepszym napojem w cukrzycy ciążowej jest woda mineralna lub źródlana. Można także pić herbaty, najlepiej bez cukru. Z dużą ostrożnością podchodź do wód smakowych – bardzo często są one dosładzane nie tylko cukrem, ale i syropem glukozowo-fruktozowym lub słodzikami. Nie ma również przeciwwskazań do picia kawy, pod warunkiem, że nie będzie ona uzupełniana każdorazowo dużą ilością mleka. W przypadku soków zaleca się ograniczyć ich ilość do 100 ml dziennie.

Czy wiesz już, na czym polega dieta cukrzycowa w ciąży i umiesz ją wprowadzić w życie? Odpowiednie żywienie w tym okresie zmniejsza ryzyko licznych powikłań spowodowanych utrzymującą się w organizmie hiperglikemią. Zmień swój sposób żywienia w ciąży, a ochronisz siebie i swoje dziecko. Zajrzyj na naszego bloga, by przeczytać inne wpisy blogowe. Zapraszamy!