Łożysko przodujące — objawy i zalecenia
Łożysko przodujące to jedno z powikłań ciąży polegające na nieprawidłowo niskim zagnieżdżeniu się łożyska w macicy. Jest to stan potencjalnie zagrażający życiu matki i dziecka dlatego jest jednym ze wskazań do przeprowadzenia cesarskiego cięcia. Dowiedz się jakie są objawy łożyska przodującego oraz zalecenia w przypadku takiej diagnozy.
Wystąpienie łożyska przodującego można stwierdzić dopiero w drugiej połowie ciąży za pomocą badania ultrasonograficznego. We wcześniejszym okresie ze względów anatomicznych kosmówka — a następnie dojrzewające łożysko — mogą naturalnie znajdować się w okolicach ujścia wewnętrznego szyjki macicy co w końcowym okresie ciąży często ulega zmianie. Dlatego właśnie dokładna ocena położenia łożyska możliwa jest dopiero kiedy jest ono już w pełni dojrzałe — pod koniec II trymestru ciąży i III trymestrze ciąży.
W zależności od stosunku łożyska do ujścia wewnętrznego szyjki macicy, wyróżnia się następujące typy łożyska przodującego:
- łożysko przodujące centralnie — ujście szyjki macicy jest całkowicie pokryte łożyskiem;
- łożysko przodujące częściowo — łożysko częściowo zakrywa ujście szyjki macicy;
- łożysko przodujące brzeżnie — łożysko przylega brzegiem do ujścia szyjki;
- łożysko przodujące bocznie — łożysko nisko położone w macicy nie styka się z ujściem wewnętrznym szyjki macicy.
Powikłanie łożyska przodującego stwierdza się w ok. 0,1–1,0% wszystkich porodów. Jest ono jednym z najczęstszych powodów krwawień z dróg rodnych (pochwowych) w II i III trymestrze — odpowiada za ok. 22% tego typu krwotoków. Krwawienia z dróg rodnych w zaawansowanej ciąży to główny objaw sugerujący łożysko przodujące. Jako pierwsze (po ok. 30. tygodniu ciąży) występuje tak zwane krwawienie zwiastujące — jest ono związane z nieodczuwalnymi skurczami przepowiadającymi, które naruszają połączenie łożyska przodującego z macicą. Pierwsze krwawienia zazwyczaj są dość skąpe i nie powodują zagrożenia ani dla kobiety, ani dla płodu. Kolejne krwawienia mogą pojawiać się w różnych odstępach czasu, a każde z nich może być bardziej intensywne, a przez to coraz bardziej niebezpieczne zarówno dla mamy i dziecka. Jeśli nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie pod koniec trzeciego trymestru lub już podczas porodu, może dojść do krwotoku niezwykle groźnego dla życia.
Dokładne przyczyny występowania łożyska przodującego nie są niestety do końca znane, jednak wśród czynników ryzyka wymienia się:
- przebytą wcześniej ciążę z łożyskiem przodującym;
- przebyte wyłyżeczkowanie macicy;
- wielorództwo;
- przebyte cesarskie cięcie (jest to przyczyna 5% występujących łożysk przodujących);
- ciążę wielopłodową;
- ciążę powikłaną wadami wrodzonymi płodu;
- wady rozwojowe popłodu (łożysko błoniaste, pierścieniowate, okienkowate);
- zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro);
- wiek kobiety w ciąży;
- palenie papierosów.
Największym niebezpieczeństwem zagrażającym w przypadku łożyska przodującego jest wystąpienie silnego krwotoku w wyniku przedwczesnego oddzielenia się łożyska od ścianek macicy. Takie krwawienie przedporodowe może doprowadzić do niedotlenienia okołoporodowego, ciężkiego zakażenia septycznego, wcześniactwa, a nawet obumarcia płodu lub zgonu kobiety. Dlatego tak ważna jest jak najwcześniejsza prawidłowa diagnoza oraz wdrożenie właściwego postępowania.
W przypadku gdy płód jest jeszcze niedojrzały i stan zdrowia kobiety na to pozwala, wskazane jest leczenie zachowawcze: ciężarna powinna leżeć i mieć zapewniony spokój — stres niekorzystnie wpływa na wystąpienie skurczy zapowiadających. Dodatkowo podawane są leki hamujące skurcze macicy. Zazwyczaj włączona jest również terapia lekami glikokortykosteroidowymi — w celu przyspieszenia rozwoju płuc u dziecka.
W sytuacji zdiagnozowania łożyska przodującego w przypadku dojrzałego płodu (koniec III trymestru) wskazane jest jak najszybsze doprowadzenie do porodu drogą cesarskiego cięcia, ze względu na rosnące ryzyko krwotoku.
Przeczytaj również
Rabaty do -60%! 